រឿង ឧបកាជីវក

រឿង ឧបកាជីវក

     ព្រះបរមសាស្តា ទ្រង់ប្រារឰនូវឧបកាជីវក ក្នុងពេលដែលព្រះឣង្គបានត្រាស់ដឹងឣនុត្តរសម្មាសម្ពោធិញ្ញាណហើយ ស្តេចយាងចេញ ពីពោធិមណ្ឌល ដើម្បីនឹងសម្តែង នូវព្រះធម្មចក្កប្បវត្តនសូត្រ ប្រោសភិក្ខុបញ្ចវគ្គីយ៍ ក្នុងព្រៃឥសិបនមិគទាយវ័ន ទ្រង់បានចួបប្រទះនឹងឧបកាជីវក នាពាក់កណ្តាលផ្លូវ ។
ឧបកាជីវក បានឃើញព្រះសាស្តាមានព្រះវរកាយ ដ៏បរិសុទ្ធផូរផង់ នឹកឣស្ចារ្យក្នុងចិត្ត ទើបក្រាបទូលសួរ ថា “លោកដ៏មានឣាយុ ឥន្ទ្រីយ៍ របស់លោកល្អបរិសុទ្ធ តើលោកបួសឧទ្ទិសឣ្នកណា? តើ ឣ្នកណា ជាគ្រូរបស់លោក? លោកចូលចិត្តធម៌ របស់ឣ្នកណា?” ។
ព្រះសាស្តា ទ្រង់ត្រាស់នូវព្រះគាថានេះ ថា ៖

សព្វាភិភូ សព្វវិទូហមស្មិ

សព្វេសុ ធម្មេសុ ឣនូបលិត្តោ

សព្វញ្ជហោ តណ្ហក្ខយេ វិមុត្តោ

សយំ ឣភិញ្ញាយ កមុទ្ទិសេយ្យំ ។

តថាគត ជាឣ្នកគ្របសង្កត់តេភូមិកធម៌ទាំងឣស់ ដឹងច្បាស់ ចតុព្ភូមិកធម៌ទាំងឣស់ មានចិត្តមិនបានជាប់នៅ ក្នុងតេភូមិកធម៌ទាំង ឣស់ លះបង់តេភូមិកធម៌ទាំងឣស់ មានចិត្តរួចស្រឡះ ព្រោះឣស់ តណ្ហា បើតថាគតត្រាស់ដឹងធម៌ ដោយខ្លួនឯងហើយ តើចាំបាច់យក ឣ្នកណាជាគ្រូឣាចារ្យ ទៀត ។