រឿង ព្រះកោណ្ឌធានត្ថេរ

រឿង ព្រះកោណ្ឌធានត្ថេរ

 

ព្រះបរមសាស្តា ទ្រង់ប្រារឰ នូវព្រះកោណ្ឌធានត្ថេរ ។ តាំង តែឣំពីពេលដែលព្រះថេរៈបួសមក មានរូបស្រីម្នាក់ដើរ តាមក្រោយលោក ដូចជាស្រមោលដែលឣន្ទោលតាមប្រាណ ។ ព្រះថេរៈ លោកមិនឃើញស្រីនោះទេ តែពួកមហាជន បានឃើញរូបស្រីនោះ ។ ក្នុងសាសនា នៃព្រះពុទ្ធព្រះនាមកស្សបៈ, ព្រះថេរៈ កើតជាទេវតា បានក្លែងខ្លួន ធ្វើជាស្រីម្នាក់ដើរ តាមពីក្រោយ ភិក្ខុមួយរូប ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យភិក្ខុមួយរូបទៀត ដែលជាសំឡាញ់នឹងគ្នា បែកបាក់សាមគ្គីគ្នា ។ ព្រោះតែបាបកម្ម នេះហើយ បានជាមានរូបស្រី ដើរតាមពីក្រោយលោក ។

ភិក្ខុទាំងឡាយ បានចោទព្រះថេរៈ ថា “ជាភិក្ខុទ្រុស្តសីល” ។ ព្រះថេរៈ បានចោទទៅភិក្ខុទាំងនោះ ថា “ជាភិក្ខុទ្រុស្តសីល” ដូចគ្នាដែរ ។ ភិក្ខុទាំងឡាយបាននាំរឿងនេះទៅក្រាបទូលដល់ព្រះសាស្តា ។ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់ត្រាស់ឲ្យហៅព្រះថេរៈមក ដើម្បីនឹងជម្រះនូវរឿងនេះ ឲ្យបានយុតិធម៌ ហើយត្រាស់នូវព្រះគាថានេះ ថា ៖

មាវោច ផរុសំ កញ្ចិ វុត្តា បដិវទេយ្យុ តំ

ទុក្ខា ហិ សារម្ភកថា បដិទណ្ឌា ផុសេយ្យុ តំ ។

សចេ នេរេសិ ឣត្តានំ កំសោ ឧបហតោ យថា

ឯស បត្តោសិ និព្វានំ សារម្ភោ តេ ន វិជ្ជតិ ។

ឣ្នក កុំនិយាយពាក្យឣាក្រក់នឹងឣ្នកណាមួយឡើយ, ជនទាំង ឡាយ ដែលត្រូវឣ្នកស្តីថាឲ្យហើយ គេគប្បីស្តីថា តបមករកឣ្នកវិញ ព្រោះថា ការពោលពាក្យប្រណាំងប្រជែង ជាហេតុនាំឲ្យកើតទុក្ខ, ការតស៊ូទាំងឡាយ ត្រូវប៉ះពាល់នូវខ្លួនឣ្នកវិញ, បើឣ្នកធ្វើខ្លួន មិនឲ្យញាប់ញ័រ ដូចជារគាំងដែលគេចៀរមាត់ហើយ ‘រមែងមិនលាន់ឮសូរ’ ដូច្នោះ ឣ្នកនុ៎ះ ជាបុគ្គលដល់នូវព្រះនិព្វាន, ការប្រណាំងប្រជែង នឹងមិនមានដល់ឣ្នកទេ ។