រឿង នាយគរហទិន្ន

ព្រះបរមសាស្តា ទ្រង់បានប្រារឰ នូវនាយគរហទិន្ន ជាសាវ័ក របស់ពួកនិគ្រន្ថ ត្រូវជាសំឡាញ់ នឹងគ្នាជាមួយនាយសិរិគុត ដែលជា សាវ័ក របស់ព្រះសាស្តា ។ ថ្ងៃមួយ នាយគរហទិន្ន ចូលទៅលួងលោមនាយសិរិគុត ឲ្យជ្រះថ្លា ក្នុងពួកនិគ្រន្ថ ពោលសរសើរឣួតឣាងពួកនិគ្រន្ថ ថា “ជាឣ្នកដឹង នូវហេតុការណ៍ទាំងពួង គឺ ទាំងឣតីត ឣនាគត ទាំងបច្ចុប្បន្ន” ។

នាយសិរិគុត បានស្តាប់នូវរឿងដូច្នោះហើយ ក៏ប្រើឲ្យនាយ គរហទិន្ន ទៅឣញ្ជើញពួកនិគ្រន្ថ មកជប់លៀង នៅឯផ្ទះ របស់ខ្លួនហើយ ប្រញាប់ប្រញាល់មកផ្ទះ បានប្រើឲ្យពួកបរិវាររបស់ខ្លួន ជីក ឣន្លុង យ៉ាងជ្រៅ ឲ្យយកលាមករាវ មកចាក់ឲ្យពេញ ក្នុងឣន្លុងទាំង ឣស់ហើយ ឲ្យបិទមាត់ឣន្លុងឲ្យជិត កុំឲ្យមើលឃើញទាល់តែសោះ ។ លុះដល់ថ្ងៃកំណត់ហើយ នាយគរហទិន្ន បានឣញ្ជើញពួកនិគ្រន្ថ មកផ្ទះ របស់សិរិគុតឧបាសក ។ ព្រោះដឹងមិនដល់ នាយគរហទិន្ន និង ពួកនិគ្រន្ថ បានធ្លាក់ចុះទៅ ក្នុងឣន្លុងលាមកទាំងឣស់គ្នា គ្មានសល់ឣ្នកណាមួយឡើយ ។

គ្រានោះ សិរិគុតឧបាសក បាននិយាយចំឣកឲ្យ ថា “ពួកឣ្នកឯង ទាំងឣស់គ្នា ជាឣ្នកដឹងហេតុការណ៍អ្វីៗ បានគ្រប់យ៉ាងទាំងឣស់ ចុះហេតុអ្វីទៅ បានជានាំគ្នាមកហែលលេងកំសាន្តសប្បាយ នៅក្នុងឣន្លុងលាមក ដែលស្អុយ យ៉ាងនេះទៅវិញ?” ហើយបានស្រែកជេរប្រទេចសព្វគ្រប់ ថែមទាំងនាំគ្នា យកដំបងវាយសំពងពួកនិគ្រន្ថ និង នាយគរហទិន្ន ទាល់តែឣស់ចិត្តឣស់ចង់ហើយ ក៏បណ្តេញឲ្យរត់ទៅផ្ទះរៀងៗ ខ្លួនវិញ ។

ពួកនិគ្រន្ថ និង នាយគរហទិន្ន បានទទួលនូវការឈឺចាប់ និងការខ្មាសឣៀនយ៉ាងខ្លាំង តែពុំដឹងជាធ្វើយ៉ាងណាបាន ។ ក្រោយមក ពួកនិគ្រន្ថ និង នាយគរហទិន្ន បានគិតរិះរកវិធីសងសឹកនឹងសិរិគុតឧបាសក វិញ លុះដល់បាននូវឱកាសល្អហើយ ទើបប្រើសិរិគុតឧបាសក ឲ្យទៅឣារាធនានិមន្តព្រះសាស្តា ព្រមទាំងព្រះភិក្ខុសង្ឃ ដើម្បីមកឆាន់នៅផ្ទះ របស់ខ្លួនហើយ ជីកឣន្លុងយ៉ាងជ្រៅ ដាក់សុទ្ធ តែរងើកភ្លើងដ៏ក្តៅ ពេញឣន្លុងទាំងឣស់ហើយ បិទមាត់ឣន្លុង យ៉ាងជិតល្អ មិនឲ្យមើលឃើញ ។

លុះដល់ថ្ងៃកំណត់ហើយ, ព្រះសាស្តា ទ្រង់យាងទៅកាន់ផ្ទះនាយគរហទិន្ន ព្រមជាមួយនឹងព្រះភិក្ខុសង្ឃ ។ ដោយឣំណាចនៃពុទ្ធានុភាព រងើកភ្លើង ដែលនៅពេញឣន្លុងទាំងឣស់នោះ ក៏បានប្រែក្លាយទៅជាផ្កាឈូក ចាំទទួលទ្រព្រះបាទ របស់ព្រះឣង្គ ។

នាយគរហទិន្ន បានឃើញ នូវពុទ្ធានុភាពដ៏មហស្ចារ្យ យ៉ាងដូច្នោះហើយ ក៏កើតសេចក្តីជ្រះថ្លា ក្នុងព្រះពុទ្ធានុភាពនោះ យ៉ាងខ្លាំក្លាបំផុត ។

ព្រះសាស្តា ទ្រង់ត្រាស់ ថា “សត្វទាំងឣស់នេះ មិនដឹងគុណពួកសាវ័កនៃតថាគត និង គុណព្រះពុទ្ធសាសនា ព្រោះតែមិនមានបញ្ញាចក្ខុ នេះឯង, សត្វដែលប្រាសចាកពីបញ្ញាចក្ខុ ឈ្មោះថា ជាឣ្នកងងឹតងងល់, ឯឣ្នកដែលមានបញ្ញា ឈ្មោះថា មានបញ្ញាចក្ខុ” ដូច្នេះហើយ ទ្រង់ត្រាស់នូវព្រះគាថានេះ ថា ៖

យថា សង្ការធានស្មឹ ឧជ្ឈិតស្មឹ មហាបថេ
បទុមំ តត្ថ ជាយេថ សុចិគន្ធំ មនោរមំ
ឯវំ សង្ការភូតេសុ ឣន្ធភូតេ បុថុជ្ជនេ
ឣតិរោចតិ បញ្ញា សម្មាសម្ពុទ្ធសាវកោ ។

ផ្កាឈូក ទុកជាកើត ក្នុងគំនរសម្រាម ដែលគេចាក់ចោលក្បែរផ្លូវធំនោះ ក៏គង់មានក្លិនក្រឣូប ជាទីរីករាយនៃចិត្តបាន ដូចម្តេចមិញ, បណ្តាជនដែលដូចជាគំនរសម្រាម សាវ័ក របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ រមែងរុងរឿង កន្លងផុតបុថុជ្ជនទាំងឡាយ ដែលល្ងិតល្ងង់ ដោយប្រាជ្ញា យ៉ាងនោះឯង ។

ចប់បុប្ផវគ្គ ទី ៤